Làm thế nào để có cuộc sống bình yên?

Trong Thần thoại Hy Lạp, Thần tình yêu Eros luôn mang theo mình một cây cung và những mũi tên ái tình. Khi Eros bắn ra mũi tên vàng, cặp đôi nam nữ nào trúng phải sẽ yêu nhau say đắm. Khi Eros bắn ra mũi tên đồng, thì tình yêu trong họ sẽ biến mất vĩnh viễn.

Đó là mũi tên tình ái theo quan niệm của người phương Tây. Nhưng trong kinh Phật cũng có một loại mũi tên như vậy, gọi là “mũi tên dục vọng”. Theo đó, con người muốn có cuộc sống bình yên thì cần rút khỏi cơ thể mình một mũi tên ham muốn, đó là mũi tên dục vọng.

Dục vọng là những khao khát trong cuộc sống khiến người ta khổ sở đeo đuổi, khổ sở truy cầu, giống như bị mũi tên của thần Eros bắn trúng trái tim vậy. Sống ở trên đời, con người rất dễ bị lòng tham dẫn dắt, bị động tâm trước tiếng tăm quyền thế, bị mờ mắt trước vật chất tiền tài, chỉ vì một chút ích lợi cỏn con mà tâm trí không còn sáng suốt nữa, và sau đó họ bị nhấn chìm vào bể khổ.

Người có nhiều ham muốn thường sống rất khổ sở, mọi nỗi thống khổ đều do sự ham muốn mà ra. Kinh Phật giảng rằng, con người dễ bị ngu muội trong tình yêu và dục vọng. Có câu chuyện kể về tỳ kheo ni Bảo Liên Hương, tay đeo nhẫn Bồ Tát nhưng lại làm việc dâm tà, thậm chí còn lớn tiếng nói rằng: “Dâm tà không phải là sát sinh, không phải là trộm cắp nên cũng không tạo nghiệp”. Không ngờ lời vừa nói xong, ngọn lửa trong cô đã bùng cháy khắp cơ thể, cuối cùng dìm cô xuống địa ngục. Bảo Liên Hương chính là người đã bị nhấn chìm bởi mũi tên dục vọng.

Loại bỏ mũi tên dục vọng để có cuộc sống bình yên

Đức Phật là bậc Giác Giả đã thấu tỏ chân lý, không còn bị trói buộc trong những thứ danh, lợi, tình của con người nơi nhân thế. Trước vương vị và hoàng quyền, Ngài không mảy may lưu luyến. Trước châu báu và của cải thế gian, Ngài không chút bận tâm. Trước mỹ nhân ngọc nữ, Ngài đã không rung động. Nếu chúng ta muốn sáng suốt nhìn nhận cuộc sống thì cần phải rút bỏ mũi tên dục vọng ra khỏi cơ thể, loại bỏ tất cả ham muốn ra khỏi tâm hồn, bằng không sẽ giống như vướng vào bụi đường, không thể tránh làm đau mắt.

Có thể thấy trong quan niệm của phương Đông cũng như phương Tây, con người cần tự thanh lọc bản thân, không để ham muốn làm vấy bẩn tâm hồn, cần loại bỏ mũi tên dục vọng để tâm hồn sáng suốt hơn. Triết gia Heraclitus từng hài hước nói rằng, nếu hạnh phúc nằm trong niềm vui vật chất, thì việc con bò tìm thấy cỏ cũng được gọi là hạnh phúc. 

Einstein từng nói: “Con người luôn cố gắng theo đuổi mục tiêu phàm tục là tài sản, sự phù phiếm, cuộc sống xa hoa, điều này làm tôi cảm thấy đáng thương”. Ông cũng cho rằng, bất kể xu hướng và phong cách thời trang của các thời đại là gì thì con người vẫn sống bằng chính phẩm chất của mình, vượt lên thời đại và xã hội bằng cách đi trên con đường của riêng mình. Giờ đây, mọi người đang hối hả chạy theo những thứ gọi là nhà cao cửa rộng, xe sang, họ không ngừng rượt đuổi, cạnh tranh nhau. Đây là đặc trưng của thời đại chúng ta.

Loại bỏ mũi tên dục vọng để hưởng ánh hào quang của Phật

Bên cạnh đó cũng có nhiều người không màng đến của cải vật chất, họ theo đuổi lý tưởng và chân lý để có được sự tự do và tự tại trong tâm trí. Họ hiểu rằng khi con người bị nhấn chìm trong cuộc sống xa hoa, hưởng lạc thì sẽ bị cuốn theo thói đời dung tục. Bởi vậy họ luôn nhanh chóng tìm ra con đường thoát tục, loại bỏ tất cả ham muốn, vượt qua trần gian phàm tục. Bằng trái tim tự do và tự tại của mình, họ sẽ giúp văn minh nhân loại đạt được bước tiến mới, không ngừng cống hiến cho loài người.

Bằng sự thấu hiểu sâu sắc về cuộc sống, nhà văn Chekhov đã nói đại ý rằng: Niềm vui và hạnh phúc không phải là tiền, không phải là tình yêu, mà là chân lý. Ngay cả khi bạn muốn có được hạnh phúc giống như các loài động vật, thì cuộc sống cũng không cho phép bạn vừa uống rượu vừa hưởng thụ hạnh phúc, bởi nó sẽ đánh gục bạn bất cứ lúc nào.

Một khi mũi tên được gỡ bỏ, con người sẽ được sống trong một thế giới trong sáng và được ngọn đèn trí tuệ soi rọi. Một khi mũi tên được gỡ bỏ, bạn sẽ ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng, tại thời điểm này, ngọn đuốc trí tuệ sẽ không ngừng sáng tỏ, tâm thế tràn đầy sức sống. Cõi lý tưởng đó thực sự là: Ánh hào quang của Đức Phật.

Quỳnh Chi